Dlaczego niewielka liczba osób gromadzi większość bogactwa? Mówi się o tym, że 1% najbogatszych ludzi posiada ponad 35% światowego majątku. Nikt dokładnie nie jest w stanie policzyć tej proporcji, ale istnieją przesłanki potwierdzające te przypuszczenia. Tax Justice Network w 2012 roku opublikowała raport na temat rajów podatkowych. W badaniach oszacowano, że grupa najbogatszych ludzi ukrywa majątek pomiędzy 21 a 32 triliony dolarów. Nigdy nie dowiemy się dokładnych kwot, a wskazówki takie jak lista Forbesa nie oddają w pełni rzeczywistości. Istnieją osoby i rodziny, które pośrednio kontrolują i wykorzystują gigantyczny kapitał. Tych ludzi nie znajdziemy w rankingach i na pierwszych stronach gazet.
Dane z USA podane przez Kongresowe Biuro Budżetowe w październiku 2011 potwierdza ten trend. W latach 1983-2011 dochody Amerykanów odnotowały wzrost o 62% (z uwzględnieniem inflacji). Wydaje się to być niezłym wynikiem. Problem w tym, że jest to średnia. Dochody 20% Amerykanów o najniższych płacach poszły w górę raptem o 18%. Po drugiej stronie mamy 1% najbogatszych, którzy zwiększyli swoje zyski przez ten okres o 275%.
Średnia vs wartości skrajne
Wszędzie podają nam dane uśrednione: średnia płaca, średni wiek, średni czas, średni koszt, średnia temperatura itd. Przywykliśmy dość mocno do tego. Już w szkole nas wszystkich zrównują. Wszyscy mają się uczyć tego samego, w tym samym tempie i najlepiej tak samo wyglądać. To tam dowiadujemy się w wieku 7 lat (nie pamiętam dokładnie?) jak wyliczać średnią. Jest z nią tylko jeden mały problem, tak samo jak z każdą inną rzeczą. Nie nadaje się do wszystkiego. Weźmy już klasyczny przykład człowieka idącego z psem na smyczy. Każdy z nich średnio porusza się na 3 nogach.
W takich przypadkach, podawanie wartości średnich jest po prostu bezsensowne, bo nie mówi nam właściwie nic przydatnego. Dzisiaj chciałem wejść głębiej w ten temat, bo uważam to za istotną kwestię dla naszego dobrobytu i życia. Tak działa świat, wszystko się zmienia, nic nie jest równe, codziennie doświadczamy różnego rodzaju wahań. Myślę, że częściej powinniśmy zwracać uwagi na wartości skrajne i odstające. To właśnie Ci ludzie, którzy kiedyś odważyli się mieć całkiem przeciwne zdanie niż wszyscy, często byli motorem pozytywnych zmian, ulepszeń i odkryć naukowych.
Zasada Pareto, czyli 80/20
Vilfredo Pareto był XIX-wiecznym, włoskim ekonomistą, który badał zagadnienie nierównej dystrybucji bogactwa. Po głębszych analizach doszedł do różnych wniosków – np. że 80% powierzchni Włoch jest w posiadaniu 20% ludzi. Wg zasady Pareto, 80% pewnych zasobów jest związane z 20 procentami badanych obiektów. To oznacza, że:
- 20% klientów będzie odpowiedzialna za 80% ogólnej sprzedaży
- 20% produktów z całej gamy będzie generowało 80% całkowitych zysków
- 20% klientów odpowiada za 80% niespodziewanych wydatków i reklamacji
- 20% zawodowych sportowców zgarnia co najmniej 80% nagród na zawodach
- 20% czasu nosisz 80% ubrań
- 20% czasu pracy daje 80% rezultatów
- 20% wszystkich problemów, odpowiada za 80% całej uciążliwości w życiu.
Lata później na prace Vilfreda Pareta powoływało się wiele osób. Jedną z nich, był amerykański teoretyk zarządzania Joseph Juran, który w 1951 r. opublikował pracę Quality Control Handbook, gdzie opisał zasadę „kluczowych nielicznych i błahych licznych”, mającą ujmować złą dystrybucję większości zasobów. Powszechnie ludzie uważają, że to Pareto wymyślił zasadę 80/20 i jest jej autorem. W rzeczywistości jest to jednak błędne mniemanie. Prawidłowość ta obserwowana była już znacznie wcześniej, ale dopiero Juran zdefiniował ją jako uniwersalne prawo. W podawanych przez siebie przykładach, badacz powoływał się na prace Pareta i nazwał zasadę 80/20 jego nazwiskiem.
Dlaczego zasada Pareto jest tak ważna?
Po pierwsze dlatego, że jest sprzeczna z naszą intuicją. Wydaje nam się, że wszystkiego jest po trochu, ale w rzeczywistości najważniejsze dziedziny naszego życia są nierozerwalnie związane z asymetrią. Zasada Pareto mówi, że mniejszość radykalnie góruje nad rywalami – jest to widoczne nie tylko w ekonomii, ale także w naturze. Niewielka część ludzi opowiada za większą część postępu ludzkości. Mniejsza część kierowców powoduje większość wypadków. Kilka produktów, będących w mniejszości, jest odpowiedzialna za większą część zysków firmy.
Jeśli skoncentrujemy się na wsparciu tej mniejszości, możemy spowodować kilkukrotnie większy efekt końcowy, dlatego znajomość tej zasady może decydować np. o sukcesie lub porażce naszej firmy. Jeśli będziemy skupiać się na wartościach średnich np. średnio przydzielając wydatki na reklamę, spektakularne efekty mogą nam przelecieć koło nosa. Większa część dobrych wyników jest owocem niewielkiej ilości wysiłku i energii. Największe okazje na zrobienie majątku kryją się w nielicznych branżach i na stanowiskach, o których nie myśli większość ludzi.
,,Aby robić dobrze to, co postanawiamy robić, musimy odrzucić wszystkie nieistotne możliwości” oto Filozofia marketingowa Apple z 1977 roku. Ludzie z Apple rozumieli zasadę 80/20 i jak widać przyniosło to niesamowite rezultaty.
Biografia Jobsa mówi nam, że nieustannie koncentrował się on na paru kluczowych produktach. Przy projektowaniu urządzeń także ograniczał niepotrzebne funkcjonalności i skupiał się na tych najbardziej potrzebnych. Dzięki temu Jobs zdołał uratować firmę, kiedy powrócił na fotel prezesa w 1997 roku.
Zasada Pareto na sterydach
Dlaczego Apple jest w tej chwili firmą o tak przepotężnej wartości rynkowej?
Do końca 2011 roku Apple sprzedał 100 milionów iPhonów. Odpowiada to tylko 4% udziału w rynku globalnym pod względem ilości. Natomiast, dzięki temu, że telefony Apple swoje kosztują, to firma wypracowała ponad 50% udział w całkowitych zyskach wszystkich producentów. Czyli mamy tutaj ,,lekką” modyfikację zasady Pareta – stosunek 4/50.
Bardzo często zdarza się, że rozkład przyjmuje bardziej radykalną proporcję niż 80/20. Czasem jest to 95/5 lub nawet 50/1. Taka nierównowaga mówi nam jedno – czasem nasze być albo nie być zależy nie od 20 procent przyczyn, ale 5-ciu lub nawet 1 procenta.
Jak wiemy Google zajmuje się wieloma rzeczami poczynając od Androida po zrobotyzowane samochody, a jednak 95% przychodów generuje sama wyszukiwarka. W 1999 roku pracownicy z Xeroxa policzyli, że 5% witryn internetowych generuje 75% całego ruchu w sieci.
Nassim Taleb jest znanym inwestorem, który nie podąża za tłumem tam gdzie akurat jest hossa. Taleb wyznaje teorię czarnego łabędzia. Oznacza to, że czeka na niespodziewane i nagłe zmiany na rynku. Takie wydarzenia są bardzo rzadkie, ale ich wystąpienie jest w 100% pewne. Nikt nie wie kiedy one nastąpią, ale to na nich najwięcej się zarabia.
Nassim Taleb, październikowym magazynie Harvard Business Review z 2009 roku pisze: ,,Mniej niż 0,25% wszystkich firm notowanych na światowych giełdach reprezentuje około połowy ich całkowitej kapitalizacji rynkowej, mniej niż 0,2 procent książek generuje około połowy przychodów ze sprzedaży, a mniej niż 0,1% leków generuje nieco ponad połowę przychodów branży farmaceutycznej”
Dlaczego ludzie bogaci stają się coraz bogatsi?
Zasada Pareto widoczna jest nie tylko w zarobkach bogatych ludzi, ale także w tym co robią i jak pracują. Ludzie majętni rozumieją funkcjonowanie procentu składanego, wzrostu wykładniczego i zasadę Pareto, która idzie z nimi w parze. Wiedzą oni, że zbudowanie dobrze prosperującej firmy, kariery zawodowej czy zebranie pokaźnego majątku zajmuje trochę czasu. Nie jest to rok, dwa – raczej 5 lub 10. Wszędzie działa prawo kuli śnieżnej, czy też procentu składanego jak kto woli.
Z tego co zauważyłem to bogaci ludzie nie patrzą na cudowne schematy szybkiego zarobienia dużych i łatwych pieniędzy. Paradoksalnie milionerzy są cierpliwi i myślą długoterminowo. I jak widać przynosi to wymierne rezultaty. Gdyby osiągniecie sukcesu nie wymagało ciężkiej pracy to Elon Musk czy Richard Branson nie pracowaliby tak dużo.
Oczywiście są sposoby na szybki zarobek – możesz na pałę w coś zainwestować bez żadnych kalkulacji, albo wygrać na loterii. Tylko, że wtedy liczysz na łut szczęścia i prawdopodobieństwo 1:14 milionów, że zostaniesz milionerem. Minus tego jest taki, że nie masz nad tym żadnej kontroli. Natomiast nad efektami własnej pracy już masz i to bardzo dużą. Można z dużą dozą prawdopodobieństwa oszacować do czego dojdziesz. Ktoś mądry kiedyś powiedział “If you take care of your pennies, the pounds will take care of themselves.”
Najbardziej wartościowe firmy często tracą kapitał na początku działalności przez dobre kilka lat. Ponieważ nic nie dzieje się z dnia na dzień, większość wartości firmy akumuluje się dopiero po 10-15 latach.
Peter Thiel, jeden z założycieli PayPala, w swojej książce Zero to One opowiada o tym jak wyglądały początki i perspektywy na przyszłość. W marcu 2001 roku PayPal nie osiągał jeszcze zysku, ale przychody rosły w tempie 100% rok do roku. Gdy przeprowadził analizę przyszłych przepływów pieniężnych, wyliczył że źródłem 75% ówczesnej wartości firmy będą zyski, które zostaną wypracowane po 2011 roku. Dziś PayPal rozwija się ok. 15% rocznie i okazuje się, że większość wartości firmy powstanie dopiero po 2020 roku.
Test – czy zasada Pareto działa?
Zrobiłem z ciekawości prosty test. Wziąłem dane o liczbie ludności żyjącej w polskich miastach i przeprowadziłem proste kalkulacje:
W 2017 roku mamy w kraju 923 miasta. Uszeregowałem je wszystkie pod względem populacji, zaczynając od Warszawy, a następnie zsumowałem liczbę ludności pierwszych 185 miast (czyli 20% największych). W tych 185 miastach mieszkało 17 403 265 osób, podczas gdy całkowite zaludnienie wszystkich miast wynosi 23 148 881 osób. 17,4 miliona to 75 procent z 23,1 miliona, zatem w 20% największych miast mieszka 75% ludzi. Lekko zaokrąglając wynik, możemy stwierdzić, że zasada 80/20 działa i ma się dobrze.
Co ciekawe 10 z 923 miast z największą liczbą mieszkańców skupiała aż 27% ludności miejskiej. Generalnie wszystkie miasta w Polsce zajmują powierzchnię tylko 7%, ale mieszka w nich 60% całej ludności naszego kraju (7/60).
Zarządzanie czasem według zasady 80/20
Brian Tracy, chyba najbardziej znany autor książek dotyczących psychologii sukcesu, radzi zrobić listę wszystkich czynności, które regularnie wykonujemy w pracy i zadać sobie pytanie: Jeśli mógłbyś robić tylko jedną rzecz z tej listy przez cały dzień, to która z czynności będzie generować największą wartość w Twojej pracy?
Później należy zdefiniować czynność nr 2 i 3 wg tego samego kryterium.
Brian twierdzi, że te 3 czynności generują 90% Twoich całkowitych efektów. Jeśli jest taka możliwość, to pozostałe zadania najlepiej zostawić komuś innemu lub nie robić ich w ogóle.
Jedną z rzeczy, która pomoże Ci wprowadzić zasadę Pareto jest krótka seria poniższych pytań:
- Czy to zadanie naprawdę musi być zrobione?
- Czy to zadanie musi być koniecznie zrobione przeze mnie?
- Czy to zadanie musi być zrobione teraz?
- Czy jest ktoś, kto może zrobić to zadanie prawie tak samo dobrze jak ja?
Skup się na tych 20% rzeczy, czy zadań, które zabierają tyle czasu co inne, ale są warte kilkukrotnie więcej. Ludzie nieproduktywni zajmują się wszystkimi zdaniami, jakie muszą wykonać. Ludzie super-produktywni skupiają się najbardziej na tych, które wygenerują większość całościowego efektu.
Zasada odnosi się także do planowania. Pierwsze 20% całego czasu, który przeznaczysz na planowanie, pozwoli zaoszczędzić Ci 80% czasu potrzebnego na osiągnięcie wcześniej założonych celów.
Badania mówią, że do ponad 80% przechowywanych lub archiwizowanych informacji nigdy nie sięgamy po raz drugi. Dlatego może od razu lepiej zadawać sobie pytanie – Czy coś się stanie, jeśli to wyrzucę? Pomyśl czy u Ciebie przypadkiem nie występuje skłonność do chomikowania niepotrzebnych rzeczy. Może na skrzynce pocztowej masz 750 wiadomości, które zostawiłeś na później? Dla innych może być to zawalona szafa ubraniami, gdzie przez 80% czasu nosimy 20% rzeczy, a reszta leży na półce. Polecam rozwijać nawyk szukania takich prawidłowości w naszym najbliższym środowisku, bo może znaczenie ułatwić nam to życie.
Wiele osób pisze do nas z pytaniem od czego zacząć, jaką firmę otworzyć i skąd wziąć pomysł.
Ponieważ my nigdy nie mieliśmy z tym problemu (mamy aż za dużo pomysłów i wszystkich nie zrealizujemy), postanowiliśmy stworzyć wielki spis zawierający 97 POMYSŁÓW NA BIZNES.
Są to pomysły, które spokojnie nadają się na pierwszą firmę i w większości nie wymagają dużych nakładów inwestycyjnych. Niektóre z nich sami mieliśmy przyjemność realizować, a część wisiała na naszych listach i czekała na realizację w przyszłości.
Być może Ty z któregoś skorzystasz?
Odbierz BEZPŁATNIE ebook 97 Pomysłów na Biznes klikając TUTAJ.
PS: Skutkiem ubocznym tej lektury będzie pobudzenie Twojego myślenia.
Te artykuły mogą Cię zainteresować:
- Ile jest w Polsce milionerów – Jakie masz szanse nim zostać?
- Jak (nie) szukać pracy – przeczytaj zanim wyślesz CV
- Nawyki miliarderów – 8 rzeczy, które robią najbogatsi ludzie
