Kiedy 3 lata temu otwierałem swoją pierwszą firmę, szukałem biura rachunkowego. Od samego początku chciałem, aby księgowością zajęli się profesjonaliści. Otrzymałem wtedy z polecenia kontakt do Pana Damiana. Pojechałem na pierwsze spotkanie, aby porozmawiać o naszej potencjalnej współpracy. Po kilku minutach dowiedziałem się, że Pan Damian jest współwłaścicielem biura rachunkowego, które obsługuje kilkaset firm w dwóch oddziałach. Jak się okazało Pan Damian ma wspólnika, który na co dzień pracuje w drugim oddziale. Zapytałem wtedy: „Dlaczego nie zatrudnił Pan pracownika, który dbałby o rozwój jednego z oddziałów?”, po czym usłyszałem: „Panie Dawidzie, żaden pracownik nie będzie tak zaangażowany w rozwój firmy, jak wspólnik.” Faktycznie coś w tym jest. Sprawdziłem jak wygląda historia sławnych firm. Czy znane nam osoby pracowały w pojedynkę, czy może ze wspólnikami?
Pierwsi współwłaściciele znanych firm:
Facebook: Mark Zuckerberg, Chris Hughes, Dustin Moskovitz, Eduardo Saverin, Andrew McCollum
Apple: Steve Jobs, Stephen Woźniak, Ronald Wayne
Google: Larry Page, Sergey Brin
WhatsApp: Jan Kum, Brian Acton
Mercedes: Carl Benz, Gottlieb Daimler
Reserved: Marek Piechocki, Jerzy Lubianiec
CD Projekt: Marcin Iwiński, Michał Kiciński
McDonald’s: Richard McDonald, Maurice McDonald
To tylko parę przykładów przedsiębiorstw, które zostały założone przez kilku wspólników. Oczywiście nie jest to reguła, że rynkowy sukces osiągają tylko firmy założone przez kilka osób. Istnieje wiele biznesów powołanych do życia przez jedną osobę, które mogą pochwalić się znaczącymi osiągnięciami. Należą do nich przykładowo IKEA, KFC, SAMSUNG, CCC. Jednocześnie w tym artykule przedstawię co warto zrobić, gdybyś chciał zaprosić do współpracy wspólnika.
Jak wybrać wspólnika?
Trzy lata temu pierwszy raz uczestniczyłem w wykładach z przedsiębiorcami w ramach BOSS Festiwal. Poznałem tam jednego z prelegentów – Krzysztofa Sarneckiego. Krzysztof jest zawodowym negocjatorem i konsultantem strategicznym. To charyzmatyczny i bardzo otwarty facet, który zbudował w Chicago ogromne centrum edukacyjne Academy of Business & Career Development. Natomiast w Polsce od kilku lat rozwija firmę QUEST Change Managers zajmującą się transformacją i budowaniem przewagi konkurencyjnej dużych oraz średnich przedsiębiorstw. Po jednym ze szkoleń Krzysztofa, w którym brałem udział, zaprosiłem go na obiad, aby porozmawiać o mojej firmie. Spotkaliśmy się w trójkę w krakowskiej restauracji. Krzysztof, mój ówczesny wspólnik (mój brat) i ja. W pewnym momencie Krzysztof zapytał nas, dlaczego razem prowadzimy biznes? Na jakiej podstawie stwierdziliśmy, że jesteśmy dla siebie odpowiednimi wspólnikami?
Na tamten czas nie wiedzieliśmy co odpowiedzieć. Nigdy się nad tym nie zastanawialiśmy. Zawsze mówiłem bratu o moich pomysłach biznesowych i spodobał mu się ten o automatach vendingowych. Dlatego stwierdziliśmy, że razem otworzymy firmę. Krzysztof opowiedział nam wtedy, że poznał kilka firm, w których wspólnikami jest rodzeństwo tylko dlatego, że to rodzina. Pewien prezes zarządu zapytany, dlaczego wspólnikami spółki są wszyscy jego bracia, odpowiadał: „No jak to! Jednego brata wezmę jako wspólnika, a reszty nie?”
Jak się pewnie domyślasz, nie jest to najlepszy pomysł, aby wspólnikami firmy byli wszyscy członkowie rodziny. W takim razie, kto powinien być Twoim najbliższym partnerem biznesowym? Abyś nie podjął pochopnej decyzji, przedstawiam Ci kilka propozycji do rozważenia:
-
Określ umiejętności, których potrzebujesz, a których sam nie posiadasz.
Zastanów się w czym Ty jesteś dobry i jakim obszarem chciałbyś docelowo zająć się w firmie. Następnie ustal czego Ci brakuje i szukaj wspólnika, z którym będziecie się uzupełniać. Załóżmy, że jesteś dobrym informatykiem i zamierzasz otworzyć firmę z usługami informatycznymi. Zamiast brać za wspólnika znajomego, który jest równie dobrym informatykiem, zastanów się, kto na przykład będzie zarządzał działem sprzedaży Twoich usług? Może lepszym wyborem będzie zaprosić do współpracy osobę, która dobrze odnajduje się w handlu i zna się na sprzedaży? Nawet w oczach inwestorów będziecie dużo bardziej wartościowym zespołem, jeśli każdy z Was jest specjalistą w innej dziedzinie, a razem stworzycie zgraną całość. -
Czy ufasz swojemu potencjalnemu wspólnikowi?
Czy możesz powierzyć tej osobie odpowiedzialność za ważne sprawy? Czy nowy wspólnik jest szczery i uczciwy? Jeśli masz co do tego poważne wątpliwości, moim zdaniem nie warto ryzykować. Zaufanie jest jednym z najważniejszych elementów w biznesie. Jednocześnie musi być ono obustronne, dlatego dowiedz się również, czy ta osoba ufa Tobie.
-
Sprawdź zaangażowanie drugiej strony.
Zanim zaprosisz kogoś do rozwijania wspólnego biznesu, o którym sam myślisz poważnie, dowiedz się czy potencjalny wspólnik będzie równie pracowity jak Ty. Porozmawiaj z ludźmi, którzy wcześniej z nim pracowali. Dowiedz się jakie były jego zadania, sukcesy i porażki zawodowe. Możesz sam ocenić zaangażowanie wybranej osoby, zapraszając ją do współpracy na okres próbny. Po około 2-3 tygodniach intensywnej pracy, możecie podjąć decyzję czy będziecie wspólnikami. Drugim sposobem jest współpraca przy innym małym przedsięwzięciu. Może to być uczelniany projekt, jednorazowy biznes lub ciekawa realizacja hobbistyczna. Gdy zobaczysz w tej osobie potencjał i chęć działania, zaproś ją do współpracy przy docelowym biznesie.
-
Czy Twój potencjalny wspólnik ma czas i oszczędności?
Szczególnie pierwszy biznes wiąże się z wielogodzinną pracą każdego dnia, czasem bez wynagrodzenia. Dobrze jest od początku wiedzieć ile czasu wspólnik będzie miał na Waszą firmę. Czy aktualnie pracuje gdzieś indziej? Czy posiada pieniądze na życie, jeśli przez pół roku firma nie będzie przynosić zysków? Co zrobi, jeśli za kilka miesięcy dostanie dobrą propozycję pracy na etacie? Kiedyś przeczytałem o tzw. „układzie małżeńskim”. Polega on na tym, że każdy wspólnik może realizować inne zlecenia poza spółką, pod warunkiem, że podzieli się połową zysków z drugim
-
Czy lubisz spędzać czas z tą osobą?
Pamiętaj, że będziecie pracować ze sobą codziennie przez wiele godzin. Najprawdopodobniej każdy dzień spędzicie w swoim towarzystwie dłużej niż z kimkolwiek innym. Uważam, że powinna być to osoba, która nie wywołuje w Tobie negatywnych emocji, a wyznawane przez Was wartości są zbliżone. Dla przykładu wyobraź sobie, że otwierasz restaurację. Ty chcesz dbać o ludzi, starasz się aby produkty były zdrowe i codziennie świeże. Natomiast Twój wspólnik myśli głównie o zarobieniu kasy i przeterminowany o kilka dni półprodukt wciąż jego zdaniem jest dobry do użycia. Wasze wartości w tym momencie rozjeżdżają się. To niestety nie wróży dobrej przyszłości.
Wybór wspólnika jest trudniejszy niż zatrudnienie pracownika. Pamiętaj jednak, że na świecie nie ma ludzi idealnych. Zamiast szukać przez kilka lat nadzwyczajnego wspólnika, lepiej wybierz najlepszego spośród aktualnych kandydatów. Miejsc gdzie możesz ich znaleźć jest mnóstwo.
Gdzie szukać potencjalnego wspólnika?
Jeśli wiesz już kogo szukasz, teraz pozostaje dowiedzieć się, gdzie tacy ludzie przebywają. Poniżej podaję Ci kilka propozycji, gdzie możesz poznać przedsiębiorcze osoby.
- Otwarte wydarzenia biznesowe (BOSS Festiwal, ASBIRO, Wolves summit, Startup Weekend)
- Studia (koła naukowe, znajomi z Twojego kierunku, dni otwarte, warsztaty)
- Szkolenia i spotkania branżowe (jeśli potrzebujesz jako wspólnika np. osobę, która zajmie się finansami, pójdź na szkolenie lub spotkanie branżowe z tej dziedziny. Poznasz tam ludzi, którzy chcą się rozwijać w tym kierunku. Jest to także znak dla Ciebie, że te osoby inwestują w siebie. Dodatkowo sam się czegoś nauczysz)
- Internet (serwisy branżowe, social media)
- Koledzy z pracy (są to osoby z Twojego otoczenia zawodowego. Dzięki temu, że pracujecie lub pracowaliście ze sobą na co dzień, możesz wstępnie ocenić czy Twój kolega z pracy jest dla Ciebie dobrym kandydatem na wspólnika)
- Rodzina (znam dwa poglądy na temat robienia biznesu z rodziną. Jedni twierdzą żeby robić, a inni, żeby nie robić. Moim zdaniem trzeba najpierw odpowiedzieć sobie na pytanie, czy wybrałbym tę osobę na wspólnika, nawet jeśli nie bylibyśmy spokrewnieni. Jeśli zdecydujesz się podjąć współpracę z członkiem rodziny, zadbajcie o oddzielny czas na życie zawodowe oraz prywatne)
Zasady wspólników
Od początku ustalcie jasne zasady działania. Bezpieczne dla Was i dla spółki. Trzy najważniejsze obszary, które powinniście wspólnie określić to: ZADANIA, RYZYKA, UDZIAŁY. Każdy musi wiedzieć czego się od niego oczekuje, jakie ma zadania do wykonania, za co odpowiada oraz kto i kiedy ma głos decyzyjny. Jednocześnie warto już na samym początku współpracy zastanowić się, co zrobicie w nieoczekiwanych sytuacjach. Dobrze jest przewidzieć nawet najczarniejsze scenariusze, typu poważna choroba jednego ze wspólników, zmiana sytuacji finansowej lub rodzinnej. Co zrobicie jeśli przedłuży się okres braku zysków w firmie? Co się dzieje jeśli ktoś odchodzi ze spółki? Kto posiada prawa do wynalazków, jeśli wspólnik (wynalazca) odejdzie z firmy? Trzecim obszarem są udziały. Kto ile posiada i dlaczego? Czy wypłacacie dywidendy, czy reinwestujecie zyski? Jakiej wysokości pensje są Wam przyznawane, a jaka część pieniędzy pozostaje w firmie?
Steve Jobs założył Apple w wieku 21 lat. W jego biografii możesz przeczytać bardzo podstawowe zasady, które ustalił ze wspólnikami już na samym początku działalności.
Udziały: Steve Jobs 45%, Steve Wozniak 45%, Ronald Wayne 10%.
Zakres obowiązków: Wozniak ma być głównym odpowiedzialnym za dział inżynierii elektrycznej, Jobs ogólnie za dział projektów i marketing, a Wayne za dział projektów i dokumentacje.
Dodatkowo: każdy wydatek powyżej 100$ ma być zatwierdzony przynajmniej przez dwóch wspólników.
Tak zbudowany zespół w Apple ewoluował na przestrzeni lat. Twój być może też będzie się zmieniał. Najważniejsze, żeby zacząć. Jeśli masz pomysł na firmę i nie chcesz zarządzać wszystkim w pojedynkę, zastanów się jaki wspólnik będzie dla Ciebie idealny. Później rozpocznij poszukiwania.
Wiele osób pisze do nas z pytaniem od czego zacząć, jaką firmę otworzyć i skąd wziąć pomysł.
Ponieważ my nigdy nie mieliśmy z tym problemu (mamy aż za dużo pomysłów i wszystkich nie zrealizujemy), postanowiliśmy stworzyć wielki spis zawierający 97 POMYSŁÓW NA BIZNES.
Są to pomysły, które spokojnie nadają się na pierwszą firmę i w większości nie wymagają dużych nakładów inwestycyjnych. Niektóre z nich sami mieliśmy przyjemność realizować, a część wisiała na naszych listach i czekała na realizację w przyszłości.
Być może Ty z któregoś skorzystasz?
Odbierz BEZPŁATNIE ebook 97 Pomysłów na Biznes klikając TUTAJ.
PS: Skutkiem ubocznym tej lektury będzie pobudzenie Twojego myślenia.
Dawid
